Nấm lưỡi là gì - Cách điều trị nấm lưỡi ở người lớn và trẻ em

Bệnh nấm lưỡi là tình trạng niêm mạc vùng lưỡi, miệng bị tổn thương chủ yếu do sự tích tụ quá mức của nấm Candida Albicans. Vậy yếu tố nào làm tăng nguy cơ gây nấm lưỡi, miệng ở trẻ; cách xử trí và phòng ngừa thế nào? Hãy cùng Nha khoa Thái Tổ tham khảo bài viết dưới đây nhé!

1. Tổng quan về bệnh nấm lưỡi

Bệnh nấm lưỡi hoặc nấm miệng là tình trạng lưỡi bị tưa do nấm Candida phát triển quá mức trong miệng, lưỡi hoặc hai má trong, thậm chí nấm có thể lan ra vòm miệng, nướu hoặc xuống họng.

Nghiêm trọng hơn, nấm có thể đi xuống cả hệ tiêu hóa, từ thực quản đến ruột, hoặc các cơ quan khác như phổi, gan và gây ra tình trạng nhiễm nấm đa phủ tạng. Những người bị nhiễm HIV và mắc các bệnh lý khác như đái tháo đường, suy thận hoặc ung thư, phải điều trị hồi sức tích cực trong thời gian dài có nguy cơ cao bị bệnh nấm lưỡi nặng.

Bất kỳ ai cũng có thể bị tưa lưỡi, tưa miệng, nhưng nhóm đối tượng thường gặp nhất của bệnh nấm lưỡi lại chính là trẻ nhỏ và người cao tuổi. Bởi sức đề kháng, hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt và người cao tuổi thì suy giảm miễn dịch. Vì vậy, phát hiện và điều trị bệnh nấm lưỡi ở trẻ em và người cao tuổi đặc biệt quan trọng.

Nấm lưỡi là các mảng màu trắng đục do nấm Candida Albicans gây ra

2. Biểu hiện nấm lưỡi ở người lớn và trẻ em:

2.1. Biểu hiện nấm lưỡi ở người lớn:

Ở người lớn, bệnh nấm lưỡi gây ra những tổn thương trong miệng, lưỡi như sau:

• Xuất hiện các lớp giả mạc mỏng có màu trắng ngà hoặc trắng kem trong vòm miệng hoặc lưỡi. Hoặc cũng có thể là những mảng dày bị viêm đỏ, kèm theo những mụn li ti màu đỏ.

• Trong miệng, lưỡi có thể cảm thấy bị cộm, vướng.

• Giữa lưỡi hoặc nướu (lợi) sưng đỏ, đau ngứa rát. Khi bệnh nấm lưỡi tấn công xuống sâu hơn, sẽ gây khó chịu trong ăn uống, nuốt khó, nuốt đau tức ở ngực, kèm theo sốt.

• Có thể mất vị giác hoặc thay đổi vị giác.

• Khi cọ xát có thể bị chảy máu nhẹ.

• Khóe miệng bị viêm đỏ và nứt.

2.2. Biểu hiện nấm lưỡi ở trẻ em:

Tương tự người lớn, nấm lưỡi ở trẻ cũng gây ra những tổn thương như sau:

• Xuất hiện các mảng màu trắng ở trên bề mặt lưỡi hoặc trong khoang miệng.

• Trẻ khó chịu, đau nên hay quấy khóc, bỏ bú hoặc bỏ ăn.

• Với trẻ sơ sinh còn bú mẹ, nấm miệng của trẻ có thể lây sang vú mẹ khiến vú bị viêm đỏ, nứt ra và rất đau.

3. Nguyên nhân gây ra bệnh nấm lưỡi ở người lớn và trẻ em:

3.1. Nguyên nhân dẫn đến bệnh nấm lưỡi ở người lớn:

Khi hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động bình thường, Candida albicans có mặt trong khoang miệng với lượng nhỏ. Bình thường, nấm này không gây bệnh. Tuy nhiên một số nguyên nhân tạo điều kiện cho chúng phát triển gây bệnh nấm lưỡi:

• Các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị và xạ trị, có thể làm chết các tế bào khỏe mạnh. Điều này khiến bạn dễ bị nấm lưỡi và các bệnh nhiễm trùng khác.

• Các tình trạng làm suy yếu hệ thống miễn dịch của bạn, chẳng hạn như bệnh bạch cầu và HIV;

• Mất cân bằng độ pH tại niêm mạc.

• Vệ sinh miệng không tốt.

• Bệnh tiểu đường không được kiểm soát sẽ làm suy yếu hệ thống miễn dịch và gây ra lượng đường trong máu cao. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho Candida albicans phát triển.

3.2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh nấm lưỡi ở trẻ em:

– Trẻ nhỏ không uống nước tráng miệng sau khi bú hoặc ăn bột xong

– Ở trẻ lớn không đánh răng sau khi ăn, hay ăn ngọt, ăn đêm khiến cho nấm có môi trường thuận lợi để phát triển gây bệnh.

– Những trẻ bị HIV, ung thư… có sức đề kháng kém cũng thường bị nấm lưỡi rất nặng.

– Một số gia đình thường sử dụng corticoid đường hít cho trẻ hen suyễn, thuốc độc tế bào trong bệnh ung thư, dùng thuốc kháng sinh phổ rộng thường xuyên cũng là nguyên nhân gây nấm lưỡi vì khi sử dụng các loại thuốc này, hệ cân bằng vi sinh trong cơ thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng tạo điều kiện cho nấm lưỡi phát triển.

4. Cách điều trị và phòng ngừa bệnh nấm lưỡi:

4.1 Điều trị nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh

Việc điều trị nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh còn bú mẹ cần được tiến hành ở cả trẻ và mẹ để tránh tái phát nhiễm trùng. Thuốc kháng nấm nhẹ sẽ được chỉ định cho trẻ và kem bôi chống nấm ở vú cho mẹ. Đối với trẻ bú bình, các dụng cụ bao gồm bình sữa, núm vú và các bộ phận của máy hút sữa cần được tháo rời và rửa sạch với nước và giấm. Ngoài ra, cần thực hiện chăm sóc và đánh tưa cho trẻ bị bệnh nấm lưỡi như sau:

• Đặt trẻ nằm ngửa

• Cha mẹ rửa tay thật sạch rồi dùng một miếng gạc vải sạch và mềm để quấn vào đầu ngón trỏ. Sau đó, dùng ngón trỏ lấy thuốc chống nấm được bác sĩ kê đơn rồi đưa vào miệng trẻ, lau nhẹ nhàng 1 lần từ trong ra ngoài bề mặt của lưỡi.

• Có thể làm lại thêm 1 lần nữa nếu thấy bề mặt lưỡi chưa sạch. Cần thực hiện các động tác nhẹ nhàng và dứt khoát để tránh làm trẻ bị sặc, ngạt.

Thường xuyên vệ sinh lưỡi cho bé để phòng ngừa bệnh nấm lưỡi

4.2 Điều trị nấm lưỡi ở người lớn và trẻ em

Với mức độ nhẹ, có thể dùng thuốc xịt chống nấm và thuốc súc miệng để giảm tình trạng nhiễm trùng do nấm gây ra. Bên cạnh đó, kết hợp dùng sữa chua hoặc viên nang acidophilus để khôi phục hệ vi khuẩn khỏe mạnh của cơ thể.

Với mức độ nặng và việc dùng thuốc xịt chống nấm tại chỗ không hiệu quả thì bác sĩ sẽ chỉ định thuốc chống nấm toàn thân, liều dùng từ 1 - 2 tuần.

Nếu bệnh nặng hơn và ở nhóm đối tượng bị suy giảm hệ miễn dịch, thời gian điều trị bệnh nấm lưỡi có thể dài hơn, lên đến vài tháng. Một số loại thuốc chống nấm bác sĩ có thể chỉ định như amphotericin B, Clotrimazol, Fluconazol, Miconazol, Nystatin ...

4.3. Cách phòng ngừa bệnh nấm lưỡi cho người lớn và trẻ em:

Trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh mắc bệnh nấm lưỡi và không được điều trị, chăm sóc kỹ lưỡng rất ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy, cha mẹ cần lưu ý:

• Không hôn trẻ bằng miệng để tránh lây lan vi khuẩn, nấm cho trẻ.

• Mẹ cần lau sạch ngực bằng khăn sạch và ấm trước cũng như sau khi cho trẻ bú.

• Vệ sinh đồ chơi của trẻ bằng xà phòng diệt khuẩn và nước nóng, phơi khô hoặc để ráo trước khi đưa cho trẻ.

Để phòng ngừa mắc bệnh nấm lưỡi ở trẻ em và người lớn, cần chú ý:

• Giữ gìn vệ sinh răng miệng bằng cách sử dụng nước muối sinh lý hoặc nước súc miệng để sát khuẩn nấm, vi khuẩn, đồng thời cân bằng độ ẩm trong miệng, lưỡi. Tuy nhiên, tránh lạm dụng trong thời gian dài.

• Từ bỏ những thói quen nguy hại, ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng nói riêng, tổng thể nói chung như uống rượu bia, hút thuốc lá, hay dùng chất kích thích.

• Chế độ ăn uống cần đầy đủ chất dinh dưỡng, kết hợp với luyện tập thể thao điều độ để cơ thể tăng cường hệ miễn dịch.

• Không sử dụng chung đồ dùng sinh hoạt cá nhân hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh nấm lưỡi cũng như các loại nấm gây bệnh khác để tránh lây nhiễm nấm.

• Nếu có kế hoạch mang thai, cần điều trị bệnh nấm âm đạo trước vì trong quá trình mang thai và sinh con có thể lây truyền nấm sang trẻ gây bệnh nấm lưỡi.

Ngay khi phát hiện bị bệnh nấm lưỡi, trẻ em và người lớn cần được thăm khám và điều trị cụ thể, tránh để nấm lan xuống họng, thực quản, hệ tiêu hóa và các nội tạng khác ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

 

Nếu bạn còn thắc mắc về các vấn đề về sức khỏe răng miệng khác thì có thể tìm đọc thêm các chủ đề tương tự trên website hoặc liên hệ với Nha khoa Thái Tổ thông qua số Hotline hoặc inbox trược tiếp cho trang để được hỗ trợ nhanh nhất nhé.

 

NHA KHOA THÁI TỔ

Đ/C: 472-  474 LÝ THÁI TỔ, PHƯỜNG 10, QUẬN 10

Đặt lịch khám: 028 629 333 93

Hotline: 028 224 399 25 - 086 7980079

CN: 64 LÝ CHÍNH THẮNG, PHƯỜNG 8, QUẬN 3

Hotline: 028 627 600 45

Website: nhakhoathaito.vn

 

Xem thêm: Cách xử lý khi bị chảy máu chân răng